نویسنده: شایان
پمپ یکی از اجزای کلیدی در تأمین آب ساختمان‌ها، ویلاها، مزارع و صنایع کوچک است. وظیفه اصلی آن، انتقال آب از منبع به نقاط مصرف و حفظ فشار مناسب در لوله‌کشی است. اما گاهی مشاهده می‌شود که پمپ بدون توقف و به‌صورت مداوم کار می‌کند. این پدیده که به آن «یکسره کار کردن پمپ آب» گفته می‌شود، نه‌تنها باعث افزایش مصرف برق و هزینه‌های نگهداری می‌شود، بلکه به کاهش عمر مفید پمپ نیز منجر خواهد شد. در این مقاله به‌صورت کامل به بررسی دلایل یکسره کار کردن پمپ آب، عواقب آن و روش‌های عیب‌یابی و رفع مشکل می‌پردازیم.
در حالت نرمال، پمپ آب پس از رسیدن فشار سیستم به حد مطلوب (مثلاً ۲.۵ تا ۴ بار) باید خاموش شود و پس از افت فشار مجدد فعال گردد. اما زمانی که این فرآیند به‌درستی انجام نشود، پمپ خاموش نمی‌شود. مهم‌ترین علل این مشکل عبارتند از:
اگر در هر نقطه‌ای از سیستم آبرسانی نشتی وجود داشته باشد، فشار داخل لوله‌ها به‌صورت مداوم کاهش می‌یابد. در نتیجه، پرشر سوئیچ سیگنال روشن شدن پمپ را صادر می‌کند. این باعث می‌شود پمپ دائماً در حالت روشن بماند. نشتی می‌تواند در بخش‌هایی مانند:
رخ دهد.
راه‌حل: بررسی دقیق تمام اتصالات و شیرآلات برای کشف نشتی و انجام تعمیرات لازم.
پرشر سوئیچ یا ست کنترل پمپ آب (کلید اتوماتیک) وظیفه دارد با توجه به فشار آب، پمپ را خاموش و روشن کند. اگر این قطعه دچار خرابی یا اختلال در تنظیم شود، ممکن است فرمان قطع به پمپ صادر نشود. این مشکل در بسیاری از موارد به‌سادگی با تعویض کلید اتوماتیک قابل حل است.
علائم خرابی پرشر سوئیچ:
راه‌حل: تست و تنظیم یا تعویض کلید اتوماتیک.
وجود هوا در سیستم باعث می‌شود فشار به‌درستی منتقل نشود و پمپ تصور کند که فشار سیستم پایین است. این اتفاق ممکن است پس از تخلیه مخزن یا تعمیرات لوله‌کشی رخ دهد.
نشانه‌ها:
راه‌حل: هواگیری کامل سیستم با باز کردن شیرهای بالاترین نقطه ساختمان و اجازه خروج هوا.
شیر یک‌طرفه از برگشت آب به مخزن جلوگیری می‌کند. در صورت خرابی این قطعه، آب پس از خاموش شدن پمپ به مخزن یا لوله‌های پایین‌دست برمی‌گردد و فشار کاهش می‌یابد. در نتیجه پمپ مجدداً روشن می‌شود و این چرخه ادامه می‌یابد.
راه‌حل: بررسی، تمیزکاری یا تعویض شیر یک‌طرفه.
در برخی موارد، علت روشن ماندن پمپ، مشکل فنی نیست؛ بلکه به مصرف زیاد و هم‌زمان چندین مصرف‌کننده مربوط می‌شود. برای مثال، اگر چند نفر هم‌زمان از حمام، ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی استفاده کنند، پمپ فرصت خاموش شدن پیدا نمی‌کند.
راه‌حل: مدیریت مصرف آب یا نصب منبع ذخیره با بوستر پمپ.
۱. ابتدا تمام شیرها و خروجی‌ها را ببندید و بررسی کنید آیا پمپ خاموش می‌شود یا خیر.
۲. به‌کمک فشارسنج، فشار سیستم را بررسی کنید و ببینید آیا نوسان دارد.
۳. پرشر سوئیچ را تست کنید: پیچ تنظیم فشار را کمی بچرخانید و ببینید آیا تغییری در رفتار پمپ ایجاد می‌شود.
4. وجود نشتی را بررسی کنید: حتی چکه‌های کوچک نیز در درازمدت اثر دارند.
5. در صورت لزوم، از تکنسین فنی کمک بگیرید تا به‌صورت تخصصی سیستم را بررسی و سرویس کند.
یکسره کار کردن پمپ آب مشکلی رایج ولی قابل حل است که معمولاً ریشه در یکی از عوامل فنی مانند نشتی، تنظیمات نادرست یا خرابی قطعات دارد. تشخیص به‌موقع و رفع سریع این مشکل، نه‌تنها از خرابی پرهزینه پمپ جلوگیری می‌کند، بلکه باعث صرفه‌جویی در انرژی و کاهش هزینه‌های نگهداری خواهد شد. اگر خودتان توانایی عیب‌یابی ندارید، بهتر است از یک تکنسین متخصص تاسیسات کمک بگیرید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
