نویسنده: شایان
پیش از آنکه با علت آمپر کشیدن پمپ کف کش آشنا شویم ابتد آشنایی نصبی با این پمپ خواهیم داشت. پمپ‌های کف‌کش از جمله تجهیزات حیاتی در صنایع مختلف، کشاورزی، پروژه‌های ساختمانی و حتی منازل هستند که وظیفه انتقال و تخلیه آب یا سیالات سبک را بر عهده دارند. با اینکه طراحی این پمپ‌ها برای کار در شرایط سخت انجام شده، اما در برخی مواقع شاهد آمپر کشیدن بیش از حد پمپ کف‌کش هستیم؛ مشکلی که می‌تواند منجر به سوختن الکتروموتور یا کاهش عمر دستگاه شود.
در این مقاله، به بررسی کامل و تخصصی علت آمپر کشیدن پمپ کف کش می‌پردازیم و راهکارهایی برای عیب‌یابی و پیشگیری از این مشکل ارائه می‌دهیم.
آمپر کشیدن در واقع به مقدار جریان الکتریکی گفته می‌شود که موتور پمپ از منبع تغذیه دریافت می‌کند. در حالت عادی، هر پمپ بر اساس توان نامی خود باید آمپر مشخصی مصرف کند. زمانی که این مقدار از حد استاندارد بالاتر برود، می‌گوییم پمپ آمپر می‌کشد یا آمپر بالا می‌زند.
عواقب آمپر کشیدن پمپ:
اگر پروانه پمپ توسط جسمی مثل سنگ‌ریزه، گل‌ولای یا زباله‌های موجود در آب مسدود شود، چرخش آن دچار مشکل می‌شود. در نتیجه موتور برای چرخاندن پروانه فشار بیشتری متحمل شده و جریان بیشتری از برق را مصرف می‌کند.
راهکار: پمپ را خاموش کرده، آن را باز کنید و مسیر پروانه را از وجود هر گونه جسم خارجی پاک کنید.
یکی از رایج‌ترین دلایل آمپر کشیدن پمپ کف‌کش، استفاده از آن برای ارتفاع‌هایی بیشتر از مقدار توصیه‌شده توسط شرکت سازنده است. پمپ‌ها برای پمپاژ تا ارتفاع مشخصی طراحی شده‌اند. اگر ارتفاع بیشتر از حد استاندارد باشد، موتور باید فشار زیادی وارد کند و در نتیجه آمپر می‌کشد.
مطالعه کنید هد و دبی پمپ چیست
راهکار: بررسی مشخصات فنی پمپ و تطبیق آن با شرایط نصب. در صورت نیاز، از پمپی با توان بالاتر استفاده کنید.
انسداد یا باریک شدن شلنگ یا لوله خروجی پمپ باعث افزایش فشار در محفظه داخلی پمپ می‌شود. در نتیجه، موتور برای غلبه بر این فشار، انرژی بیشتری مصرف می‌کند و جریان برق بالاتر می‌رود.
راهکار: لوله‌ها و شیلنگ‌های خروجی را بررسی کرده و از تمیز بودن و نداشتن انسداد اطمینان حاصل کنید.
افت ولتاژ یا وجود اتصالات ضعیف در سیم‌کشی، باعث می‌شود موتور نتواند با ولتاژ کافی کار کند. در این حالت، برای حفظ توان مورد نیاز، جریان بیشتری از مدار می‌کشد که منجر به افزایش آمپر می‌شود.
راهکار: بررسی کابل‌های برق، تابلو برق، فیوزها و استفاده از ترانس یا محافظ برق در صورت نیاز.
گاهی اوقات پمپی با توان کمتر از نیاز واقعی پروژه انتخاب می‌شود. در این حالت پمپ برای جبران فشار، بیشتر کار کرده و آمپر بیشتری می‌کشد. این موضوع به‌خصوص در چاه‌های عمیق یا برای پمپاژ سیالات غلیظ بیشتر اتفاق می‌افتد.
راهکار: انتخاب پمپ مناسب با در نظر گرفتن نوع سیال، عمق چاه، دبی و فشار مورد نیاز.
فرسودگی و خشک شدن یاتاقان‌ها باعث افزایش اصطکاک بین اجزای متحرک موتور می‌شود. در این حالت موتور به سختی می‌چرخد و آمپر بیشتری مصرف می‌کند.
راهکار: باز کردن پمپ و تعویض بلبرینگ‌ها یا روان‌کاری یاتاقان‌ها طبق توصیه کارخانه.
خرابی در سیم‌پیچ موتور یا نقص در خازن راه‌انداز/خازن کار باعث می‌شود که موتور نتواند به‌درستی راه‌اندازی شود یا تحت بار پایدار بماند. این موضوع یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش آمپر است.
راهکار: تست خازن با مولتی‌متر و بررسی مقاومت سیم‌پیچ. در صورت نیاز، تعویض خازن یا سیم‌پیچ.
اگر دمای سیال یا محیط اطراف پمپ بیش از حد بالا باشد، باعث افزایش مقاومت داخلی موتور و در نتیجه بالا رفتن آمپر مصرفی می‌شود.
راهکار: در مکان‌هایی با دمای بالا از سیستم خنک‌کننده یا پمپ‌های مقاوم به حرارت استفاده کنید.
برای تشخیص اینکه پمپ کف‌کش آمپر می‌کشد، بهترین روش استفاده از آمپر متر کلمپی است. کافیست کابل برق پمپ را با دستگاه اندازه‌گیری کنید و مقدار جریان را با عدد درج‌شده روی پلاک پمپ مقایسه نمایید.
اگر آمپر واقعی بیشتر از 10 تا 15 درصد عدد استاندارد باشد، پمپ دچار مشکل است.
در موارد زیر بهتر است پمپ باز شده و توسط تعمیرکار بررسی شود:
اگر پمپ چندین بار تعمیر شده و همچنان دچار آمپرکشی است، احتمالاً هزینه تعویض منطقی‌تر از تعمیر خواهد بود.
آمپر کشیدن پمپ کف‌کش مشکلی جدی است که در صورت نادیده گرفتن می‌تواند به سوختن موتور یا افزایش هزینه‌های تعمیر منجر شود. شناخت دلایل اصلی این مشکل از جمله گیر کردن پروانه، نوسانات برق، یا انتخاب نادرست پمپ، اولین گام در عیب‌یابی دقیق است.
با رعایت اصول نصب و نگهداری، انتخاب پمپ مناسب و بررسی دوره‌ای تجهیزات، می‌توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد و عمر مفید دستگاه را افزایش داد.
